Probleemgedrag is net als met koorts.
Er bestaan minstens net zoveel misverstanden over.
De neiging van veel mensen is om als een kind koorts heeft, de koorts zo snel mogelijk weg te krijgen. Hup, een zetpil erin om de koorts te onderdrukken en dan kunnen we gewoon weer verder en gaat het vast wel beter. Dat is dus een vergissing. Je behandelt de koorts op zo’n manier alsof dát het probleem is. Maar de koorts is niet het probleem van je lichaam. Dat is enkel de alarmbel.
De koorts is het symptoom, maar niet de kwaal zelf.
Als je de koorts onderdrukt, wil dat natuurlijk niet zeggen dat die infectie weg is.
Koorts is niet de vijand. Dat is juist de helper.
Koorts is een natuurlijk beschermingsmechanisme dat ons lichaam helpt om infecties te onderdrukken.
Het is een signaal dat ons lichaam vecht tegen een viraal of bacteriële infectie. De verhoging helpt mee met het bestrijden van die infectie. Het is dus ten eerste een symptoom, een waarschuwing: “let op, er is iets aan de hand.”
Daarnaast is het ook nog eens een Hulpmiddel.
Een beschermingsmechanisme.
Een middel om je lichaam weer beter te maken.
Je storten op de koorts zelf, is dan dus het symptoom aanpakken en de ziekte verwaarlozen.
Je focust je op het verkeerde. Je maakt het middel, de alarmbel tot doel.
Jouw hoogste doel is dus niet om de koorts wegkrijgen.
Je hoogste doel is om weer gezond worden.
Wanneer je dat voor elkaar gekregen hebt en je lichaam weer gezond is, verdwijnt de koorts vanzelf.
In geval van gedrag van kinderen storten we ons net als bij koorts ook met volle overgave op de symptomen.
We storten ons op de natte broeken, op de driftaanvallen, op de paniekaanvallen.
We proberen alles om ze weg te krijgen: geduld, met boos worden, negeren, beloningssystemen, woest worden, positieve aandacht, strenge maatregelen. We proberen met alle pillen die we tot onze beschikking hebben om dat symptoom weg te krijgen.
We doen dat omdat we het gedrag simpelweg niet als symptoom herkennen.
We zien het niet als een waarschuwingssysteem of alarmbel.
Wij zien het als de ziekte die bestreden moet worden.
Weg ermee. Weg met dat gedrag.
Dan is alles weer goed.
Symptoom
De koorts is het symptoom.
Het zegt je: “Hee let op, er is iets aan de hand met je lichaam.”
Zo ook is het met bijvoorbeeld een huilbui, een paniekaanval of een driftaanval.
Het is een symptoom. Het zegt je: “Er is iets aan de hand.”
Net zoals je doel geenszins zou moeten zijn om de koorts te onderdrukken, maar je lichaam weer gezond te krijgen is je belangrijkste doel ook niet om die buien weg te krijgen. Je doel is om je kind weer gelukkig te krijgen.
Natuurlijk wil je dat die buien stoppen. (Net zoals je wilt dat de koorts verdwijnt.)
Bedenk: Zo’n driftbui of huilbui van je kind is net als koorts een beschermingsmechanisme.
Het beschermt hem tegen iets anders: een gevoel van eenzaamheid, een gevoel van niet gezien worden, van er niet bij horen, enzovoort. Dat gevoel verdwijnt niet als je alleen maar de paniekaanval bestrijdt.
In tegendeel.
Pas als het eenzame gevoel weg is, het gevoel van niet gezien worden, het gevoel van altijd maar een buitenbeentje zijn verdwijnt, dan pas zullen de buien ook verdwijnen. Dat gaat dan ook vaak vanzelf.
Als je toch probeert om de ‘gedragssymptomen’ te bestrijden, komt er gewoon iets anders voor in de plaats.
Buikpijn, hoofdpijn, een tic, zindelijkheidsproblematiek, wat je maar kunt bedenken.
Iets anders om je te beschermen tegen die infectie (of tegen dat gevoel).
Dan worden er gewoon andere beschermers opgetrommeld.
Houd dus je doel voor ogen.
Het doel is geenszins: “Ik wil niet meer dat ze een paniekaanval heeft.”
Het doel is dat je kind weer gelukkig wordt.
Wat kun jij doen?
Laten we eerst eens gaan even kijken naar wat minder handig is om te doen.
Hoe zal het bijvoorbeeld zijn als jij koorts hebt –heftige koorts- en dat je naar de dokter gaat.
De dokter raakt vervolgens volledig in paniek. Hij weet niet meer wat hij moet doen.
Hij raakt gestrest. Of misschien wordt hij gewoon boos.
Helpt dat jou?
Helpt het jou om beter te worden?
Om je beter te laten voelen?
Integendeel, vrees ik.
Ik denk dat het je alleen maar wanhopiger maakt. Dat je je alleen maar ellendiger gaat voelen.
Je voelde je al zo rot en nu krijg je er misschien nog een schuldgevoel bij ook.
Wij volwassenen hebben als taak om rustig en kalm te blijven en om ons niet te laten meeslepen met de paniek.
Jij als volwassene moet proberen om kalm te blijven om zo je kind te helpen.
Je kunt je kind alleen maar kalmeren wanneer jij kalm bent en rust uitstraalt.
Je kunt je kind alleen maar uit een boze bui halen, wanneer jij je rustig voelt.
Het is lastig om rustig te worden, als iemand schreeuwt dat je op moet houden.
Het is lastig om rustig te worden als iemand schreeuwt dat je rustig moet worden?
Het is dus belangrijk om eerst jezelf te helpen.
Jezelf te helpen met kalm worden of kalm blijven.
Net als de instructies die je krijgt bij eventuele calamiteiten in een vliegtuig:
“Zet eerst je eigen zuurstofmasker op, dan pas die van je kind.”
Zorg eerst voor jezelf. Als jij in paniek raakt, dan zal je kind ook in paniek raken.
En een gouden tip:
Vaak is wat kinderen willen: gezien worden; gehoord worden; (liefdevolle) aandacht.
Ze willen gevoel krijgen van ‘Ik hoor erbij’.
Eigenlijk de dingen waar wij zelf ook behoefte aan hebben.
Dit is een gedeelte van deel 3 van de e-cursus ‘Handleiding van het kind’.
Je kunt de e-cursus tot en met 31 december met meer dan 50% korting aanschaffen!!