“Wat hebben jouw ouders dan te leren?”
vroeg ik vlak voor een oudergesprek aan een negenjarige pientere jongen die bij mij kwam voor zijn angsten.
“Dat ze niet denken dat het hun schuld is” antwoordde hij. “En dat ze weten dat ik het ook niet expres doe. Het gebeurt gewoon zo. Het is al lastig zat zonder dat zij zichzelf de schuld geven. Weet je. Ze kunnen me niet echt helpen. M’n vader en moeder willen het graag voor me oplossen, maar dat kan niet. Het is mijn probleem. Maar dat snappen ze niet echt. Ze snappen niet dat als zij gaan lopen te stressen dat het alleen maar erger wordt.”
“Weet je” zei hij “Weet je wat het verschil is tussen mijn moeder en mijn oma? Mijn moeder raakt meteen in de stress als ik bang ben voor iets. Ze voelt zich ook schuldig ofzo, omdat zij vroeger ook bang was voor van alles. Ze denkt dat ik het van haar heb. Dan wordt ze soort van verdrietig. Niet echt met huilen en zo. Maar meer dat ze dan niet weet wat ze moet doen. Dat probeert ze dan wel te verbergen voor me, zodat ik het niet merk. Maar ik weet het gewoon. Zoiets weet je gewoon.
Maar daar gaat het niet om. Het gaat niet om haar… Ik ben gewoon bang voor heel veel dingen. Ik weet niet waarom ik dat heb. Het is gewoon zo. Maar als zij zich nog eens schuldig gaat voelen, dan weet ik helemaal niet meer wat ik moet doen. Dan probeer ik het ook maar te verbergen voor haar. Dan hoeft ze zich ook niet schuldig te voelen.. Maar dat gaat gewoon niet, want ik ben gewoon bang. Nou en daar word ik dan helemaal gek van van binnen.
En oma dan?
Nee, mijn oma pakt het heel anders aan. Die is wel relaxed hoor. Eerst, toen ik zeven was, durfde ik niet langs de hond van haar buren durf. Dan bleef ze gewoon rustig. “Het is ook een enorm beest” zei ze dan. Maar ja, ze moest toch boodschappen doen, dus we moesten er wel langs. Maar dat durfde ik dan niet. Soms rende ik dan met mijn ogen dicht erlangs. Maar soms wilde ik dat niet en dan bleef ik thuis als opa er was dan he. Maar als opa er niet was, moest ik wel mee. Dat vond ik niet echt tof. Want ik vond m echt heel eng. Nu niet meer, want nu ben ik negen. Als je ouder bent is alles anders. Dat gaat gewoon zo.
Hoe pakte ze dat dan aan, oma?
“Oma zei dan: Kom op. We moeten er gewoon langs. En ze wilde dan weer huis zijn voor opa thuis was. Dan pakte ze mijn hand en trok ze me erlangs. Dan was ik eerst wel echt boos op haar. Want ze wist dat ik echt heel bang was. Maar ik snapte ook wel dat ze niet de hele dag wilde wachten op mij. Weet je wat zo tof is aan oma. Als ik boos ben op haar, wordt ze nooit echt boos terug. Ze blijft gewoon heel cool. Ze zegt dan dat ze wel weet dat ik het eng vind en dat het ook een grote hond is, maar dat we er toch langs moeten. We hebben dan toch eten nodig. Want ze kan opa toch niet laten verhongeren voor die rothond. Dat meent ze niet hoor. Haar hele huis ligt vol met snoep en eten, dus opa heeft heus geen honger en die hond vindt ze ook geen rothond. Dat weet ik ook wel, want ze staat altijd met de buurvrouw te praten en dan aait ze hem. Ze zegt dat gewoon om mij te helpen. Dat vind ik wel tof van haar.”
Maar wat is dan het verschil. Van je oma moet je ook soms doen waar je bang voor bent, wat is het dan dat je oma doet wat je fijn vindt:
Oma is niet bang. Ze wordt ook niet boos op me, zelfs niet van binnen. En ze wordt er ook niet verdrietig van als ik iets niet durf. Ze geeft zichzelf daar niet de schuld van en mij ook niet. Ik bedoel. Ze vindt het ook niet stom van me of zo. Ze vindt er gewoon niets van. Ze vindt het wel balen voor me, volgens mij, maar verder vindt ze niets daarvan. Dus ik voel me ook niet slechter bij haar. Ik maak haar niet verdrietig ofzo, dus hoef ik me ook niet slechter te voelen. Bij mama voel ik me wel slechter, want mama wordt wel verdrietig . Gewoon van binnen dan hè. Niet met tranen. Dan word ik juist boos, omdat ik wil dat ze me begrijpt, maar dat doet ze niet, want dat kan niet als je zelf verdrietig ben.
Weet je wat mama te leren heeft. Dat soms dingen niet om haar gaan, maar om mij. Het is gewoon mijn probleem. En ik moet dat zelf oplossen. Zij kan dat toch niet. Want zij voelt toch niet wat ik voel van binnen. Maar ze moet me wel vertrouwen. Want het lukt me heus echt wel een keer. Misschien niet nu. Maar als ik 12 ben, dan lukt het me heus wel. Ze moet denk ik leren om wat geduld te hebben. Misschien kun je dat aan haar vertellen.